سوالات اختراع


اختراع چیست؟

اختراع نتیجه فکر یا افراد است که برای اولین بار فرآیند یا فرآورده ای خاص را ارائه  می کند و مشکلی را در یک حرفه، فن و فناوری، صنعت و مانند آنها حل می نماید .اختراع در لغت به معنای آفریدن، نوکاری کردن، چیزی نو انگیختن و ایجاد کردن آمده است. اختراع عبارت است از : ابداع هر محصول صنعتی جدید یا کشف هر وسیله جدید یا اعمال وسایل موجود به طریق جدید برای تحصیل یک نتیجه با محصول صنعتی و ...

چرا باید اختراع را ثبت نمود؟

جهت انحصار حقوق برای پدید آورنده و به این صورت است که هیچ کس دیگری حق ندارد از اثری که او بوجود آورده بهره برداری کند یا به حقوق اداری و تجاوز کند.

نحوه ثبت اختراع چگونه است؟

ثبت اختراع از طریق سامانه اداره کل ثبت اختراعات و مالکیت صنعتی به آدرس ssaa.ir انجام پذیر است. متقاضی به سامانه مراجعه و پس از ثبت نام اظهار نامه را تكميل نموده و برای بررسی به اداره ثبت اختراعات و مالکیت صنعتی ارسال می نماید. پس از انجام مراحل بررسی و در صورت رعایت تمام شرایط ، درخواست ارسالی ثبت می شود و گواهینامه ثبت اختراع به نام متقاضی صادر می شود.

اختراع چند ساله ثبت می شود؟

20 سال است مالکین و مخترعان باید سالانه "حق ثبت اختراع" را بپردازند. در صورت پرداخت هزینه سالانه، درخواست بازگشت داده می شود یا "حق ثبت اختراع" دیگر اعتبار قانونی ندارد.

آیا این امکان وجود دارد که اختراع را به اسم چند نفر ثبت نمود؟

اختراع می تواند به نام شخص و اشخاص و مالکین حقوقی باشد.

انواع اختراع را ذکر کنید؟

اختراع محصول، اختراع یک فرآیند، ابزار یا روش ، اختراع یک فرآیند خاص برای تولید یک محصول و استفاده جدید از یک شی شناخته شده است.

گواهی اختراع چیست؟

"حق ثبت اختراع" سندی است که به مخترع صادر می شود، برای محافظت از اختراع و در نتیجه آن می تواند از امتیازات و حقوق انحصاری اختراع خود برخوردار باشد. "حق ثبت اختراع" در حقیقت سندی است که توسط یک سازمان ملی یا محلی برای اختراع مبتنی بر شرایط پیش بینی شده اعطا می شود. این سند حق انحصاری را در اختیار مالک قرار می دهد تا از سایر افراد در ساخت، استفاده، تهیه کالای فروش ، فروش و واردات محصولات یا فرایندهای منوط به اختراع جلوگیری کند.

آیا اگر اختراع هیچ تغییری نکند باز هم بعد از پایان مدت آن می توان آن را تمدید کرد؟

سند اختراع قابل تمدید می باشد.

اختراع تکمیلی یعنی چه؟

ورقه اختراع تکمیلی برای بهبود یک اختراع اعطا میگردد .که به طور کلی از حیث مدت و پرداخت هزینه تمدید اعتبار، دارای ویژگی و مقررات خاصی است که شامل انواع مختلف اختراع صنعتی است که توسط قوانین کشورها مورد شناسایی قرار گرفته است از قبیل ورقه های اختراع تکمیلی و ورقه اختراع الحاقی .

 اگر کسی اختراع را ثبت کرده باشد و شخص جديدی آن را تکمیل و با نوآوری جديد انجام دهد می تواند آن را ثبت کند؟

اگر شخصی اختراعی را ثبت کند و شخص جدیدی بتواند بالای 30٪ تغییرات در آن ایجاد کند شامل ثبت جدید اختراع مي شود.

 چند نوع اختراع را می توان در ایران به ثبت رساند؟

اختراع های داخلی را می توان به ثبت رساند و همچنین اختراعات بین المللی که توسط اداره مالکیت معنوی انجام می گیرد.

 چه تفاوتی بین مخترع و مالک اختراع وجود دارد؟

شخص یا اشخاصی که نوآوری انجام می دهند یا انجام داده اند در صنعت ثبت اختراع، مخترع ناميده که الزاما باید شخص حقیقی باشند. اما شخصی که اظهارنامه اختراع را جهت ثبت به اداره ثبت اختراعات ارائه می دهد مالك اختراع نامیده می شود که می تواند شخص حقیقی یا حقوقی باشد. در اظهارنامه اختراع مخترع و مالک می تواند یک نفر باشد.

 اختراع را از طریق چه سازمانی می توان به ثبت رساند؟

اداره ثبت اسناد و املاک کشور، مالکیت معنوی

 آیا پس از ثبت اختراع می توان آن را به مرحله بهره برداری رساند؟

بهره برداری از اختراع ثبت شده در ایران توسط اشخاصی غیر از مالک اختراع مشروط به موافقت مالک آن است که بهره برداری از آن به شرح ذیل می باشد.

    الف) در صورتی که اختراع در خصوص فرآورده باشد:
  • ساخت، صادرات و واردات و عرضه برای فروش، فروش و استفاده از فرآورده
  • ذخیره به قصدعرضه برای فروش با استفاده از فرآورده
    ب) در صورتی که موضوع بحث ثبت اختراع فرآیند باشد:
  • استفاده از فرآیند
  • انجام هركدام از اعمال مذكور در بند (1) (الف) اين ماده در مورد كالايي كه مستقيماً ازطريق فرآيند بدست آمده است. بهره برداری از حق ثبت اختراع محدود به هدفی خواهد بود که برای آن مجاز بوده است و با در نظر گرفتن ارزش اقتصادی ، به صاحب مذکور مبلغ مناسبی برای باز پرداخت آن پرداخت می شود. صاحب حق ثبت اختراع حق دارد علیه هر شخصی كه هر كدام از اعمال مذكور در بند فوق را انجام دهد، حق ثبت اختراع را نقض كند یا اقدامات دیگری را انجام دهد كه منجر به نقض حقوق وی شود. در دادگاه شکایت کند.

  مراحل ثبت اختراع چگونه است؟

    گام اول :
  • تهیه و تکمیل مدارک که دریافت و تکمیل فرم اظهارنامه (اسامی مخترعین، نام مالک اختراع، نشانی و سایر اطلاعات فردی و (۳ نسخه)
  • ارائه خلاصه توصیف -توصیف اختراع - نقشه هایی فنی (۲ نسخه)
  • ارائه کپی شناسنامه و کارت ملی (۲ نسخه) (در صورتی که متقاضی مخترع نباشد ارائه وکالتنامه)
    گام دوم :
  • درج نام دانشگاه یا شرکت در برگه ثبت اختراع (معرفی نامه دانشگاه یا شرکت) تعیین سهم مخترعین با دانشگاه یا شركت (سهم دانشگاه ۲۵% و شرکت تا 100%) و ارسال نامه به رئیس اداره مالكيت صنعتی از طرف دانشگاه یا شرکت
     گام سوم :
  • مراجعه حضوری به اداره ثبت (وكيل یا نماینده)  پرداخت هزينه قانونی درخواست ثبت اختراع، حضور در اداره و معرفی یکی از مراکز دانشگاهی و تحقیقاتی جهت دریافت تاییدیه علمی از آنجا (الکترونیکی هم می توان مرجع را معرفی نموده )، مراجعه به مرکز تحقيقات معرفی شده و ارائه مدارک و مستندات جهت بررسی و ارزیابی علمی اختراع مورد تقاضا
  • معرفی به روزنامه رسمی
    گام پنجم
  • دریافت گواهی نامه نهایی ثبت اختراع (صدور گواهینامه ثبت اختراع به مخترعین)

   دراختراع چه محصولاتی قابلیت ثبت ندارد؟

     موارد زیراز حیطه حمایت ثبت اختراع خارج است :
  • کشفیات، نظریه های علمی، روش های ریاضی و آثارهنری
  • طرح ها و قواعد یا روش انجام كار تجاری و سایر فعالیت ذهنی و اجتماعی
  • روش تشخيص و معالجه بیماری های انسان با حیوان
  • ژنتیک و اجزای ژنتیک تشکیل دهنده آنها و همچنین فرآیندهای بیولوژیک تولید آنها
  • هر چیزی که قبلاً در صنایع و فنون پیش بینی شده باشد. فن یا صنعت، هر چیزی است که از طریق انتشار کتبی یا شفاهی، با استفاده عملی یا به هر روش دیگر، قبل از تشکیل پرونده یا در صورت لزوم تاریخ اولویت، در برنامه های عمومی که ادعای اختراع را دارند، در معرض دید عموم قرار دارد
  • اختراعی که بهره برداری از آنها خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد.

آیا نرم افزار هم به عنوان اختراع قابل ثبت است؟

برای ثبت یک نرم افزار باید ارائه ادعانامه به اداره کل ثبت اختراعات و در سه مرحله ادعای شما مورد ارزیابی قرار می گیرد.

  • کارشناس ثبت اختراع از نظر ماهیت، ادعا را بررسی می کند تا مطمئن شود با مفهوم اختراع مطابقت دارد.
  • کارشناس اداره ثبت اختراع در سیستم جستجو می کند تا از ثبت اختراع تکراری جلوگیری کند.
  • پس از دو مرحله فوق، نامه استعلامی برای مرجع علمی(برای نرم افزار شورای عالی انفورماتیک ایران) ایجاد می شود و در صورت تصویب شورای عالی انفورماتیک ایران، بقیه مراحل ثبت نام مربوط به امور اداری در روزنامه رسمی خواهد بود.

اگر شخصی از اختراع ثبت شده ما استفاده نماید چه اقداماتی باید انجام شود؟

اگر شخصی از اختراع ثبت شده بدون اجازه صاحب اختراع استفاده نماید می توان با در دست داشتن مدارک ثبت اختراع در دعاوی حقوقی از وی شکایت به عمل آورد.

آیا این امکان وجود دارد که مخترع بود ولی حق استفاده از آن را به شخص دیگری واگذار کرد؟

  • حقوق اختراع داده شده منحصرا به مخترع تعلق دارد .
  • افرادی به صورت مشترک اختراعی کرده باشند حقوق ناشي از آن مشتركا به آنان تعلق میگیرد .
  • حقوق ناشی از اختراع ثبت شده قابل انتقال است و در صورت فوت صاحب حق، به ورثه او منتقل می شود در صورتی که اختراع ناشی از استخدام با قرارداد باشد حقوق آن متعلق به کارفرما خواهد بود مگر آنکه خلاف آن در قرارداد ذکر شده باشد.
    نکته: می توان مخترع بود و حق استفاده از آن به اشخاصی با رضایت مخترع جهت تولید، فروش، بهره برداری و صادرات داد.

آیا اختراع قابلیت انتقال دارد؟

مالكيت اختراع، در این نوع انتقال کلیه حقوقی که در ورقه اختراع دارا می باشد به مالکیت به طور دائم به دیگری واگذار می گردد.

آیا همزمان می توان چند قطعه یا محصول را همزمان به عنوان یک اختراع در جهت تکمیل اختراع نهایی ثبت کرد؟

در صورتی که اختراع مربوط به یک طبقه بندی بین المللی و یا مربوط به یک مجموعه یا یک ترکیبی از یک اجزا باشد را ثبت کرد.

آیا اجزا اختراع در انحصار مخترع پس از ثبت قرار می گیرند؟

اجزا و مواد خام که در بازار موجود است را نمی توان در انحصار خود در آورد. فقط می توان خروجی و تکنیک و روش نوآورانه را در اختیار داشت نه اجزایی که در بازار موجود است.

آيا مالك اختراع می تواند شخصیت حقوقی باشد؟

بله برای مالكيت حقوقي این امکان وجود دارد ولي مخترع شخصی باشد.(مالکیت می تواند شرکت یا دانشگاه باشد ولی مخترع باید فردی حقیقی و شخص باشد)

آیا همزمان می توان هم اختراع ثبت کرد هم برند محصول را قبل از ثبت روی بسته آورد؟

برای اختراع گواهی علامت و برند را الزامی ندارد ولی برای فروش و به بازار عرضه کردن باید برند را هم ثبت کرد.

اگر شخص سرمایه گذار تولید اختراع، جدایی از شخص مخترع باشد، اختراع باید به چه روشی ثبت گردد؟

با رضایت مخترع می تواند به شخص سرمایه گذار اجازه توليد دهد و یا قبل از تسليم اظهار نامه به اداره حق مخترع بودن را بدهند.

مدت زمان ثبت اختراع چقدراست؟

هر اختراع به مدت 3 الی 4 ماه زمان نیاز دارد تا در مراکز علمی و دانشگاهی بررسی شود و پس از آن به صدور روزنامه و سند نهایی اختراع برسد.(درصورت تکمیل به موقع)

در صورت اختلاف بين مخترع با شخصی که سرمایه گذاراست حقوق آن اختراع برای چه کسی محفوظ است؟

حقوق اختراع ثبت شده منحصرا به مخترع تعلق دارد اگر مشترک باشد مشترکا به آنها تعلق می گیرد.

آیا اگر محصول قابلیت جدید و خاصی داشته باشد می توان اختراع شود؟

اختراعی قابل ثبت است که حاوی ابتکار جدید و دارای کاربرد صنعتی باشد ابتكار جديد عبارت است آنچه که در فن و صنعت قبلی وجود نداشته باشد و برای دارنده مهارت عادی در فن مذكور معلوم و آشكار نباشد و در صنعت، اختراعی کاربردی می شود که در رشته ای از صنعت قابل ساخت یا استفاده باشد.

آیا روش اجرا در صورت نوآوری را می توان به عنوان اختراع ثبت کرد؟

روش و قواعد آموزشی و تجاری سازی که در قالب ایده باشند ثبت نخواهد شد.

چه راهکاری برای رعایت حقوق بعداز ثبت اختراع در فرآیندهای صنعتی پیشنهاد می کنید؟

خود را به عنوان یک مخترع در معرض دید عموم قرار دهید.