اختراع در لغت به معنای آفریدن، نوکاری کردن، چیزی نوآنگیختن و ایجاد کردن می باشد. اختراع عبارت است از: ابداع هر محصول صنعتی جدید یا کشف هر وسیله جدید یا اعمال وسایل موجود به طریق جدید برای تحصیل یک نتیجه یا محصول صنعتی. اختراع نتیجه فکر یا افراد است که برای اولین بار فرآیند یا فرآورده ای خاص را ارائه می کند. و مشکلی را در یک حرفه، فن و فناوری، صنعت و مانند آنها حل می نمایند. جهت انحصار حقوق برای پدید آورنده به این صورت است که هیچ کس دیگری حق ندارد از اثری که او به وجود آورده بهره برداری کند یا به حقوق اخلاقی وی تجاوز کند. دراین حالت ثبت اختراع می کنیم.
ثبت اختراع از طریق سامانه اداره کل ثبت اختراعات و مالکیت صنعتی به آدرس ssaa.ir انجام پذیر است. متقاضی به سامانه مراجعه و پس از ثبت نام اظهارنامه را تکمیل نموده و برای بررسی و در صورت احراز شرایط لازم ،تقاضای مطرح شده را ثبت و گواهینامه ثبت اختراع به نام متقاضی صادر می شود. در اینجا می توان ذکر کرد که ثبت اختراع 20 سال می باشد، که مالکین و مخترعین مورد اختراع ملزم به پرداخت سالانه حق ثبت می باشند، در صورتی که هزینه سالانه پرداخت نشده باشد، اظهارنامه مسترد و یا گواهینامه اختراع فاقد اعتبار قانونی می شود. و امکان ثبت اختراع فقط می تواند به نام شخص و اشخاص و مالکین حقوقی باشد. در ایران اختراع های داخلی را می توان به ثبت برسانیم. و همچنین، اختراعات بین المللی که توسط اداره مالکیت معنوی انجام می گیرد. اگر شخصی اختراع را ثبت کرده باشد و شخص جدیدی بتواند بالای 30% تغییرات در آن ایجاد کند، شامل ثبت اختراع می شود. (هر اختراع به مدت 3 الی 4 ماه زمان نیاز دارد تا در مراکز علمی و دانشگاهی بررسی شود. پس از آن به صدور روزنامه و سند نهایی اختراع برسد در (صورت تکمیل به موقع)
موارد زیر از قابلیت ثبت اختراع خارج است :
سندی است که به مخترع داده می شود. تا به موجب آن از امتیازات اختراع خود بهره مند گردد. و برای حمایت از اختراع صادر می کند. و دارنده آن می تواند از حقوق انحصاری آن بهره مند شود. ورقه اختراع در واقع سند یا نوشته ای است که توسط ادارات ملی، یا منطقه ای برای اختراعی که دارای شرایط مقرره است اعطاء می گردد. و این ورقه به مالک آن حق انحصاری می دهد، که به موجب آن بتواند دیگران را از ساخت و استفاده عرضه، برای فروش و واردات فرآورده یا فرآیند موضوع اختراع منع یا جلوگیری کند.
شخص یا اشخاصی نوآوری انجام می دهند یا انجام داده اند در صنعت مخترع، ثبت اختراع نامید. که الزاما باید شخص حقیقی باشند. اما شخصی که اظهارنامه اختراع را جهت ثبت، به اداره ثبت اختراعات ارائه می دهد، مالک اختراع نامیده می شود. که می تواند شخص حقیقی یا حقوقی باشد. دراظهارنامه اختراع، مخترع و مالک می تواند یک نفر باشد.
