ثبت اختراع

ثبت اختراع

اختراع نتیجه فکر یا افراد است که برای اولین بار فرآیند یا فرآورده ای خاص را ارائه می‌کند و مشکلی را در یک حرفه، فن و فناوری، صنعت و مانند آنها حل می‌نمایند.

اختراع در لغت به معنای آفریدن، نوکاری کردن نوآورد، چیزی نو انگیختن، و ایجاد کردن آمده است.

اختراع عبارت است از: ابداع هر محصول صنعتی جدید یا کشف هر وسیله جدید یا اعمال وسایل موجود به طریق جدید برای تحصیل یک نتیجه یا محصول صنعتی و ...

 
چرا باید اختراع را ثبت کرد

جهت انحصار حقوق برای پدید آورنده و به این صورت است که هیچ کس دیگری حق ندارد از اثری که او به وجود آورده بهره برداری کند یا به حقوق اخلاقی وی تجاوز کند.

 
مراحل ثبت اختراع

گام اول:  تهیه و تکمیل مدارک، دریافت و  تکمیل  فرم اظهارنامه (اسامی مخترعین، نام مالک اختراع، نشانی و سایر اطلاعات  فردی  و ادعانه (3 نسخه) ارائه  خلاصه  توصیف  اختراع  نقشه های فنی (3 نسخه)، (ارائه کپی شناسنامه و کارت ملی 3 نسخه در صورتی که  متقاضی مخترع  نباشد ارائه وکالت نامه الزامی است.)


گام دوم :  درج نام دانشگاه یا شرکت در برگه ثبت اختراع  (معرفی نامه دانشگاه  یا  شرکت) تعیین سهم مخترعین با دانشگاه یا شرکت (سهم دانشگاه 25% و شرکت تا 100%) و ارسال نامه به رئیس اداره مالکیت صنعتی از طرف دانشگاه  یا شرکت.


 گام سوم:  مراجعه حضوری  به اداره ثبت (وکیل یا نماینده) پرداخت هزینه  قانونی درخواست ثبت اختراع، حضور در اداره و معرفی یکی از مراکز دانشگاهی 
و تحقیقاتی جهت دریافت تاییدیه علمی از آنجا (الکترونیکی هم می توان مرجع را معرفی نمود.) مراجعه به مرکز تحقیقات  معرفی شده و ارائه مدارک و مستندات  جهت  بررسی و ارزیابی علمی اختراع  مورد تقاضا.


گام چهارم: معرفی به روزنامه رسمی

 
گام پنجم: دریافت گواهی نامه نهایی ثبت اختراع (صدور گواهی ثبت اختراع  به مخترعین)


اختراع به صورت چند ساله ثبت می‌شود

20 سال می‌باشد که مالکین و مخترعین مورد اختراع ملزم به پرداخت سالانه حق ثبت می‌باشند. در صورتی که هزینه سالانه پرداخت نشده، اظهارنامه مسترد و یا گواهینامه اختراع فاقد اعتبار قانونی می‌شود.

 
آیا این امکان وجود دارد که اختراع را به اسم چند تفر ثبت نمود

اختراع می‌تواند به نام شخص و اشخاص و مالکین حقوقی باشد.

 
انواع اختراع

1.       اختراع محصول یا فرآورده

2.       اختراع فرایند یا وسیله رویش

3.       اختراع فایند خاص برای ساخت یک محصول

4.       استفاده جدید از شی شناخته شده

 
گواهی اختراع

سندی است که به مخترع داده می‌شود تا به موجب آن از امتیازات اختراع خود بهره مند گردد و برای حمایت از اختراع صادر می‌کند و دارنده آن می‌تواند از حقوق انحصاری
آن بهره مند شد.
ورقه اختراع درواقع سند یا نوشته ای است که توسط ادارات ملی، یا منطقه ای برای اختراعی که دارای شرایط مقرره است اعطاء می‌گردد و این ورقه به مالک آن حق انحصاری می‌دهد که موجب آن بتوان دیگران را از ساخت، استفاده عرضه برای فروش و واردات فراورده یا فرآیند موضوع اختراع منع یا جلوگیری می‌کند.

 
آیا اگر اختراع هیچ تغییری نکند باز هم بعد از پایان مدت آن می‌توان آن را تمدید کرد

سند اختراع قابل تمدید می‌باشد.

 
اختراع تکمیلی

ورقه اختراع تکمیلی برای بهبود یک اختراع اعطا می‌گردد که بطور کلی از حیث مدت و پرداخت هزینه تمدید اعتبار، دارای ویژگی و مقرات خاصی است که شامل انواع مختلف اختراع صنعتی است که توسط قوانین کشورها مورد شناسایی قرار گرفته است. از قبیل ورقه‌های اختراع تکمیلی و ورقه اختراع الحاقی و......

 
اگر کسی اختراع را ثبت کرده باشد و شخص جدیدی آن را تکمیل و با نوآوری جدید انجام دهد می‌تواند آن را ثبت کرد

 اگر شخصی اختراعی را ثبت کند و شخص جدیدی بتواند بالای 30 درصد تغییرات در آن ایجاد کند شامل ثبت جدید اختراع می‌شود


چند نوع اختراع را می‌توان در ایران به ثبت رساند

اختراع‌ را می‌توان داخلی به ثبت رساند و همچنین اختراع را می توان  بین المللی ثبت رساند

 که توسط اداره مالکیت معنوی انجام می‌گیرد.

 
چه تفاوتی بین مخترع و مالک اختراع وجود دارد

شخص یا اشخاصی که نوآوری انجام می‌دهد یا انجام داده اند در صنعت ثبت اختراع، مخترع نامیده که باید الزاما شخص حقیقی باشند. اما شخصی که اظهار نامه اختراع را جهت ثبت به اداره ثبت اختراعات ارائه می‌دهند مالک اختراع نامیده می‌وند که می‌تواند شخص حقیقی یا حقوقی باشد. در اظهارنامه اختراع مخترع و مالک می‌تواند یک نفر باشد.

 
اختراع را از طریق چه سازمانی می‌توان به ثبت رساند

اداره ثبت اسناد و املاک کشور، مالکیت معنوی

 
آیا پس از ثبت اختراع می‌توان آن را به مرحله بهره برداری رساند

الف- درصورتی که اختراع در خصوص فرآورده باشد:

1- ساخت، صادرات و واردات، عرضه برای فروش، فروش و استفاده از فرآورده

2- ذخیره به قصد عرضه برای فروش یا استفاده از فرآورده

ب- درصورتی که موضوع بحث ثبت اختراع فرآیند باشد:

1-استفاده از فرآیتد

2-انجام هر یک از مواد مندرج در جز 1 بند الف این ماده در خصوص کالاهایی که مستقیما از طریق این فرآیند به دست می‌آید.

نکته: بهره برداری از اختراع محدود به منظوری خواهد بود که در مجوز آمده و مشروط به پرداخت مبلغ مناسب به مالک مذکور با در نظر گرفتن ارزش اقتصادی مورد اجاره می‌باشد.
مالک می‌تواند علیه هر شخص که بدون اجازه او بهره برداری هایی مندرج در بند بالا را انجام دهد و به حق مخترع تعدی کند و یا عملی انجام دهد که ممکن است منجر به تعدی به حق مخترع شود به دادگاه شکایت کند.

 
اختراع چه محصولاتی قابلیت ثبت ندارد

موارد زیر از حیطه حمایت ثبت اختراع خارج است:

الف- کشفیات، نظریه‌های علمی، روش‌های ریاضی و آثار هنری

ب- طرح‌ها و قواعد یا روش انجام کارتجاری و سایر فعالیت ذهنی و اجتماعی

ج- روش تشخیص و معالجه بیماری‌های انسان یا حیوان.

د- ژنتیک و اجزای ژنتیک تشکیل دهنده آنها و همچنین فرآیندهای بیولوژیک تولید آنها.

ه- آنچه قبلا در فنون و صنایع پیش‌بینی شده باشد.

فن یا صنعت قبلی عبارت است از هر چیزی که در نقطه ای از جهان از طریق انتشار کتبی یا شفاهی یا از طریق استفاده عملی یا هر طریق دیگر قبل از تقاضا یا در موارد حق تقدم ناشی از اظهارنامه ثبت اختراع افشا شده است.

و- اختراعی که بهره برداری از آنها خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد.

 
آیا نرم افزار هم به عنوان اختراع قابل ثبت است

برای ثبت یک نرم افزار باید:

ارائه ادعا نامه به اداره کل ثبت اختراعات و در سه مرحله ادعای شما مورد ارز یابی قرار می‌گیرد.

کارشناس اداره ثبت اختراع از نظر ماهیت، ادعا را بررسی می‌کند تا مطمئن شود با مفهوم اختراع مطابقت دارد.

کارشناس اداره ثبت اختراع در سیستم جستجو می‌کند تا از ثبت اختراع تکراری جلوگیری کند.

درصورت عبور از دو مرحله فوق نامه استعلام از مرجع علمی برای نرم افزار (شورای عالی انفورماتیک) را تنظیم نموده و در صورت تایید آن توسط شورای عالی انفورماتیک باقی روند ثبت مربوطه به امور اداری و ثبت روزنامه رسمی خواهد بود.

 
اگر شخصی از اختراع ثبت شده ما استفاده نماید چه اقداماتی باید انجام شود

اگر شخصی از اختراع ثبت شده بدون اجازه استفاده نماید می‌توان با در دست داشتن مدارک ثبت اختراع در دعاوی حقوقی از وی شکایت به عمل آورد.


آیا این امکان وجود دارد که مخترع بود ولی حق استفاده از آن را به شخص دیگری واگذار کرد

حقوق اختراع ثبت شده منحصرا به مخترع تعلق دارد.

اگر افرادی بصورت مشترک اختراعی کرده باشند حقوق ناشی از آن مشترکا به آنان تعلق می‌گیرد.

حقوق ناشی از اختراع ثبت شده قابل انتقال است و در صورت فوت صاحب حق، به ورثه او منتقل می‌شود.

درصورتی که اختراع ناشی از استخدام یا قرار داد باشد حقوق آن متعلق به کارفرما خواهد بود مگر آن که خلاف آن در قرار داد ذکر شده باشد.

نکته: می‌توان مخترع بود و حق استفاده از آن به اشخاصی با رضایت مخترع جهت تولید، فروش، بهره برداری و صادرات داد.

 

آیا اختراع قابلیت انتقال دارد

مالک اختراع:

در این نوع اختراع کلیه حقوقی که به موجب ورقه اختراع دارا می‌باشد به دیگری واگذار می‌گردد.

مالکیت به طور دائم و واگذار می‌گردد.

 
آیا همزمان می‌توان چند قطعه یا محصول را همزمان به عنوان یک اختراع در جهت تکمیل اختراع نهایی ثبت کرد

در صورتی می‌توان که مربوط به یک طبقه بندی بین المللی و یا مربوط به یک مجموعه با یک ترکیب از اجزا باشد.

 
آیا اجزا اختراع در انحصار مخترع پس از ثبت قرار می‌گیرند

اجزا و مواد خام که در بازار موجود است را نمی‌توان در انحصار خود در آورد. فقط می‌توان خروجی و تکنیک و روش نوآورانه را در اختیار داشت نه اجزایی که در بازار موجود است.

 
آیا مالک اختراع می‌تواند شخصیت حقوقی باشد

بله این امکان وجود دارد که مالکیت حقوقی ولی مخترع شخصی باشد. (مالکیت می‌تواند شرکت یا دانشگاه باشد ولی مخترع باید فردی حقیق و شخص باشد)

 
آیا همزمان می‌توان هم اختراع ثبت کرد هم برند محصول را قبل از ثبت روی بسته آورد

برای اختراع گواهی علامت و برند را لازم ندارد ولی برای فروش و به بازار عرضه کردن باید برند را هم ثبت کرد.

 
اگر شخصی سرمایه‌گذار تولید اختراع، جدای از شخص مخترع باشد، اختراع باید به چه روشی ثبت گردد تا حقوق هر دو نفر حفظ گردد

با رضایت مخترع می‌تواند به شخص سرمایه‌گذار اجازه تولید و یا قبل از تسلیم اظهارنامه به اداره به آن حق مخترع بودن را بدهند.

 
مدت زمان ثبت اختراع چقدر است

هر اختراع به مدت 3الی 4 ماه زمان نیاز دارد تا در مراکز علمی و دانشگاهی بررسی شود و پس از آن به صدور روزنامه و سند نهایی اختراع برسد. (در صورت تکمیل به موقع)

 
در صورت اختلاف بین مخترع با شخصی که سرمایه‌گذار است حقوق آن اختراع برای چه کسی محفوظ است

حقوق اختراع ثبت شده منحصرا به مخترع تعلق دارد اگر مشترک باشد مشترکا به آنها تعلق می‌گیرد.

 
ایا اگر محصول قابلیت جدید و خاصی داشته باشد می‌توان اختراع شود

اختراعی قابل ثبت است که حاوی ابتکار جدید و دارای کاربرد صنعتی باشد.

ابتکار جدید عبارت است آنچه که در فن و صنعت قبلی وجود نداشته باشد و برای دارنده مهارت عادی در فن مذکور معلوم آشکار نباشد و در صنعت اختراعی کاربردی محسوب می‌شود که در رشته ای از صنعت قابل ساخت یا استفاده باشد.

 
آیا روش اجرا در صورت نوآوری را می‌توان به عنوان به عنوان اختراع ثبت کرد

روش و قواعد آموزشی و تجاری سازی که در قالب ایده باشد ثبت نخواهد شد.

 
چه راه کاری برای رعایت حقوق بعد از ثبت اختراع در فرآیند‌های صنعتی پیشنهاد می‌کنی

تبلیغات، معرض عموم در آوردن که مخترع هستم.

 
هزینه های ثبت اختراع

1.    هزینه اظهار اینترنتی

2.    هزینه گواهی امضاء و رفتن به دفاتر اسناد رسمی

3.    هزینه روزنامه رسمی اختراع

4.    هزینه ثبت نهایی اختراع

5.    هزینه های بعد از ثبت اختراع

6.    هزینه استعلام  اختراع  و یا داوری اختراع