شرکتی است که برای فعالیت در امور مربوط به تولید و توزیع، در جهت راستای اهداف اعلام شده قانون، در بخش تعاونی به منظور بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی اعضاء از طریق همکاری و تشریک مساعی آن ها با رعایت قانون تشکیل شده است.
تعاونی تولید، مصرف، اعتبار، سهامی عام، مسکن، چند منظوره
اداره تعاون و سهامی های اعتبار و بانک مرکزی
با حداقل ۷ نفر اعضاء و حداقل ۱/۰۰۰/۰۰۰ ریال سرمایه و اخذ مجوزهای مربوطه
تعاونی های تولید شامل تعاونی هایی است که در امور مربوط به کشاورزی، دامداری، دامپروری، پرورش و صید ماهی، شیلات، صنعت، معدن و عمران شهری و روستایی و عشایری و نظایرآنها فعالیت می کنند.
تعاونی های توزیع عبارتند از تعاونی هایی که نیاز مشاغل تولیدی یا مصرف کنندگان عضو را در چارچوب مصالح عمومی و به منظور کاهش هزینه ها و قیمت ها تامین می کنند.
به صورت مساوی
در ماده ۶ قانون بخش تعاونی، حداقل و حداکثر تعداد عضو در تعاونی نسبت سرمایه و فرصت اشتغال و نوع فعالیت و رعایت اصل عدم تمرکز و تداول ثروت به وسیله آیین نامه ای تعیین می شود که به تصویب وزارت تعاون می رسد. ولی صورت تعداد اعضاء نباید کمتر از ۷ نفر باشد.
به موجب دستورالعمل تشکیل تعاونی ها حداقل سرمایه برای تشکیل تعاونی های عام و خاص به ترتیب یکصد میلیون ریال و ده میلیون ریال تعیین می گردد.
هیئت موسس
شرکت ها و اتحادیه های تعاونی با رعایت این قانون پس از تهیه، طرح و تصویب آن به کیفیتی که در آیین نامه اجرایی مشخص خواهد شد باید مدارک زیر برای تشکیل و ثبت ارائه دهند.
خروج عضو از شرکت تعاونی ممکن است در اثر استعفا و فوت عضو یا اخراج او از عضویت پیش آید. لذا باید گفت خروج از شرکت تعاونی ممکن است اختیاری یا غیر اختیاری و قهری باشد. برای خروج اختیاری عضو از شرکت یعنی استعفای وی از عضویت قانون به این معناست که (خروج عضو از تعاونی اختیاری است و نمی توان آن را منع کرد این امر نتیجه منطق اصل آزادی عضویت در شرکت های تعاونی است.) و ورود برای عضویت آزاد است و باقی ماندن در آن نیز باید جنبه اجبار داشته باشد. قانون برای خروج از عضویت دو شرط زیر را لازم می داند:
اخراج عضو یکی دیگر از موارد خروج غیر اختیاری از شرکت تعاونی است که در مواردی معین و در نتیجه شرایطی خاص صورت می گیرد.
ماده 13 قانون بخش تعاونی در این خصوص چنین مقرر می کند، در موارد زیر عضو از تعاونی اخراج می شود:
مجاز نیست، این امر از مفهوم مخالف مفاد ۴ ماده ۳۷ قانون بخش تعاونی، که فقط انتقال سهام اعضاء به یکدیگر را اجازه می دهد، حاصل می شود.
هرگونه تغییر در موارد اساسنامه، تصمیم گیری نسبت به عزل با قبول استعفا هیئت مدیره و انحلال یا ادغام تعاونی در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده است.
در دعوت نوبت اول، رسميت جلسه مجمع عمومی فوق العاده با حضور حداقل دو سوم کل اعضاء یا وکلاء و نمایندگان تام الاختیار آنان به دست می آید. هر عضو شرکت تعاونی بدون در نظر گرفتن میزان سهام، فقط دارای یک رای است.
اگر در دعوت اول به علت حاصل نشدن حد نصاب لازم، جلسه مجمع تشکیل شود یک بار دیگر برای برگزاری آن از اعضاء دعوت می شود آگهی دعوت دوم باید با همان دستور جلسه حداکثر ظرف مدت 15 روز از تاریخ تشکیل نشدن جلسه دعوت اول منتشر شود رسمیت جلسه در این دعوت زمانی حاصل می شود که حداقل نصف یک اعضاء یا وکلاء و نمایندگان تام الاختیار آنها در آن حاضر باشد.
چنانچه در دعوت دوم نیر جلسه مجمع عمومی فوق العاده به علت رسمیت نیافتن تشکیل نشود برای بار سوم با انتشار آگهی به شرح و ترتیب نوبت دوم از اعضاء دعوت می شود جلسه مجمع عمومی فوق العاده در نوبت سوم با حضور هر تعداد شرکت کننده رسمی خواهد بود.
نصف به علاوه یک آرای حاضر در جلسه اتخاذ می شود.
در کلیه امور مربوط به شرکت جز آنکه در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده است تصمیم گیری نماید.
در دعوت نوبت اول جلسه مجمع عمومی عادی با حضور اکثریت اعضاء رسميت پيدا می کند.
هر گاه در دعوت اول به علت عدم حد نصاب لازم، مجمع تشکیل نشود. یک بار دیگر برای تشکیل مجمع دعوت به عمل می آید. جلسه مجمع عمومی عادی که در نوبت دوم تشکیل می شود، با حضور عده ای حاضر رسمیت پیدا می کند. کمتر بودن حد نصاب لازم برای رسمیت یافتن جلسه نوبت دوم مجمع عمومی عادی از جلسه نوبت اول به این معنی است که جلسه راحت تر قابل قبول برگزار شود.
در مجمع عمومی عادی تصمیمات با اکثریت نصف یک آرای حاضر در جلسه متغیر خواهد بود.
به صورت اکثریت نسبی می باشد.
توسط هيئت مديره و وزارت تعاون
جلسات هیئت مدیره به دعوت رئیس یا نایب رئیس تشکیل می شود. جلسه هیئت مدیره با حضور اكثريت مطلق، یعنی حضور بیش از نصف اعضای اصلی رسمیت پیدا می کند.
اعضای هیئت مدیره برای مدت سه سال با رای مخفی و کتبی (با ورقه) و با اکثریت نسبی انتخاب می شوند.
